De VS verhinderen olieleveringen aan Cuba.
De VS verhinderen het transport van Venezolaanse petroleum aan Cuba. Zonder brandstof vallen bedrijven stil en hapert het transport van voedsel naar de burger. De VS “wil ons afsnijden van licht, water en lucht”, aldus president Díaz-Canel. Op 4 april 2019 kondigde Mike Spence, vice-president van de VS, aan om vierendertig tankers van de Venezolaanse petroleummaatschappij PDVSA en twee buitenlandse bedrijven te beboeten. Later diezelfde maand kondigde de VS sancties aan voor elk buitenlands bedrijf dat de dollar gebruikt voor commerciële transacties met PDVSA. Begin juli zette de VS het importbedrijf Cubametales op de zwarte lijst, omdat het blijft samenwerken met PDVSA. Sindsdien zijn nog weinig rederijen bereid om Venezolaanse petroleum naar Cuba te verschepen.
De toestand stelt de Cubaanse burger en industrie zwaar op de proef. Aan de tankstations schuiven de automobilisten in rijen aan, en wordt benzine of diesel gerantsoeneerd. Het voedsel ligt bij de boeren en in de havens, maar het raakt moeilijk bij de consument. De winkelrekken op de staatsmarkten zijn vlug uitverkocht en op straat stijgen de prijzen. Een aantal bussen rijdt niet meer. Maar tot stroomonderbrekingen is het gelukkig nog niet gekomen, dankzij de petroleum die Cuba zelf oppompt en waarop de thermische elektriciteitscentrales draaien.
Cuba zal nooit voor chantage buigen
Het petroleumtekort “heeft ons verplicht tot tijdelijk noodmaatregelen, die we kunnen nemen omdat we een georganiseerd land zijn met een eendrachtige en solidaire bevolking die bereid is zich te verdedigen tegen de buitenlandse agressie en de verworven sociale rechtvaardigheid te verdedigen”, aldus de Cubaanse minister Bruno Rodríguez voor de Algemene Vergadering van de VN op 28 09 19. Hij voegde eraan toe: ‘Hoe zwaar de economische agressie ook mag zijn, nooit zullen we toegeven aan bedreigingen en chantage’. Ondertussen zoekt Cuba creatief naar wegen om de Venezolaanse petroleum toch in Cuba te krijgen. Het agentschap Bloomberg heeft achterhaald dat een aantal geviseerde tankers van naam zijn veranderd en hun radar uitzetten, om hun route veilig te stellen. De Cubaanse regering maakt zich sterk dat het huidige tekort aan petroleum tijdelijk is. Op 14 september meerde alvast de Venezolaanse tanker Manuela Sáenz in de haven van Cienfuegos aan.
Blokkade kost Cuba miljoenen per jaar
Maar het is een feit, de blokkade weegt sterk op de economische groei van het land en de welvaart van de bevolking. In het rapport ‘Cuba vs Bloqueo 2019’ geeft Cuba een gedetailleerd overzicht de geleden schade: ruim 4.343 miljoen dollar op één jaar tijd- tussen april ’18 en maart ’19. Vooral de gevolgen voor de sociale verworvenheden van de revolutie wegen zwaar door. Enkele voorbeelden:
Gezondheidszorg
De gezondheidszorg is een belangrijke prioriteit van het land. De nieuwe grondwet bevestigt dat de overheid de verantwoordelijkheid draagt voor gratis en kwaliteitsvolle gezondheidszorg. Maar de blokkade weegt zwaar op het budget voor de aankoop van geneesmiddelen, verzorgingsmateriaal , medische instrumenten, enz.: ruim 104 miljoen dollar aan meerkost. De voornaamste reden is dat Cuba zo goed als afgesloten is van de VS-markt. Maar ook aankopen buiten de VS verlopen moeizaam. Een voorbeeld: verschillende firma’s lieten MEDICUBA weten dat zij gevraagde beademingstoestellen niet kunnen leveren, omdat de producenten IMT Medical AG en ACUTRONIC werden opgekocht door Vyaire Medical Inc gevestigd in Illinois – VS. Zulke toestellen zijn nochtans van levensbelang als de ademhaling stokt.
Voedselvoorziening
Ondanks grote inspanningen blijven de Cubaanse voedselverwerkingsbedrijven voor 70% afhankelijk van aankopen in het buitenland, zoals Spanje, Brazilië, Argentinië, Italië, enz. De blokkade belet om deze aankopen in de nabijgelegen Verenigde Staten te realiseren. Hogere transportkosten zijn het directe gevolg en door de langere levertijd, moeten de Cubaanse bedrijven een grotere reservestock aanleggen; dit betekent dat het geïnvesteerde geld letterlijk vast ligt. De geschatte meerkost bedraagt 412 miljoen dollar.
Daarnaast is het voor Cuba ook niet mogelijk om hun producten in de VS te commercialiseren. Naar schatting mist de wereldvermaarde rum-producent Havana Club zo’n 41 miljoen dollar aan inkomsten uit de VS.
Een moeilijke maar tijdelijke periode
President Diaz-Canel en zijn ministers lichtten op televisie de noodmaatregelen toe. Zijn eerste boodschap was dat Cuba zeker niet op een nieuwe ‘Speciale Periode’ afstevent, zoals in de jaren negentig. Toen stortte samen met de Sovjet Unie ook de Cubaanse economie in. Cuba staat er nu sterker voor, ondermeer dankzij het toerisme en de buitenlandse investeerders die in het land blijven geloven. De president vertrouwt op het patriottisme, de creativiteit en de veerkracht van de Cubanen, die het land in alle vorige crisissen succesvol overeind hielden.