VN-Mensenrechtenrapporteurs: schrap Cuba van de lijst van landen die terrorisme steunen

Drie mensenrechtenrapporteurs waarschuwen dat de beperkingen die het gevolg zijn van het feit dat Cuba opnieuw op de lijst is geplaatst, het land belemmeren in zijn vermogen om in de behoeften van de bevolking te voorzien. Een dergelijke eenzijdige beslissing is in strijd met fundamentele beginselen van het internationaal recht, waaronder de soevereine gelijkheid van staten, niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden en de vreedzame beslechting van geschillen, zeggen ze.

Drie onafhankelijke deskundigen* hebben de Verenigde Staten dinsdag opgeroepen om Cuba te schrappen van de State Department lijst van staten die het terrorisme steunen en zeggen dat dit een verstikkende maatregel is in de huidige context van economische en humanitaire uitdagingen waarmee het Caribische land wordt geconfronteerd.
In 2021 wees de Amerikaanse regering Cuba opnieuw aan als een staat die terrorisme steunt, wat leidde tot een uitbreiding van de beperkingen en een verdieping van het 62 jaar durende internationale isolement van het land als gevolg van het embargo dat ook door de Verenigde Staten is opgelegd, zeiden de deskundigen in een gezamenlijke verklaring. 
Ze voegden eraan toe dat deze herbevestiging een reeks bijkomende economische en financiële verbodsmaatregelen met zich meebracht, met verergerende negatieve gevolgen voor de capaciteit van het land om te voorzien in de behoeften van zijn bevolking juist op een kritiek moment dat Cuba met ernstige economische uitdagingen wordt geconfronteerd.
De rapporteurs legden uit dat deze aanvullende handelsbeperkingen de lijst van verboden artikelen uitbreidden en gepaard gingen met de opschorting van financiële en technische bijstand van de VS, actief verzet van de VS tegen leningen aan Cuba door internationale financiële instellingen en mogelijke dreigementen om de bijstand aan andere landen die Cuba hulp bieden, stop te zetten.

Humanitaire gevolgen
“Deze herbevestiging heeft de Cubaanse bevolking voor nog grotere uitdagingen gesteld dan de afgelopen drie tot vier jaar en dan zijn er nog de verstoringen als gevolg van de COVID-19 pandemie, natuurrampen en economische en financiële ontwikkelingen die de wereldwijde toeleveringsketens en grondstoffen- en energieprijzen hebben beïnvloed. 
Bovendien, vervolgden ze, heeft het de onzekerheid en angst verergerd bij landen, bedrijven en andere partijen die geïnteresseerd zijn in het onderhouden of ontwikkelen van handels- of andere betrekkingen met Cuba, waardoor ze gedwongen worden om de beperkingen na te leven.
Deze dwang heeft ernstige humanitaire gevolgen gehad “voor de humanitaire en ontwikkelingshulp en de beschikbaarheid van essentiële goederen zoals voedsel en medicijnen,” zeiden ze.

Voedselonzekerheid neemt toe
De deskundigen wezen ook op de toegenomen voedselonzekerheid door de inflatie van de voedselprijzen en de inkrimping van de landbouwproductie als gevolg van brandstoftekorten en beperkingen op de invoer van landbouwmachines, chemicaliën, diervoeder en reserveonderdelen.
Bovendien heeft het feit dat Cuba opnieuw op de lijst van staten die terrorisme steunen is geplaatst, de toch al ingewikkelde vergunningsprocedures voor de uitvoer van medicijnen en medische apparatuur naar het land nog ingewikkelder gemaakt, waardoor er tekorten zijn ontstaan in alle prioritaire gezondheidssectoren, waaronder hart- en vaatziekten, kinderoncologie, oncologie, verloskunde en gynaecologie.
“De VS regering moet een einde maken aan de beperkingen die aan Cuba worden opgelegd”, benadrukten de mensenrechtenexperts.

Schending van het internationaal recht
Zij stelden dat een dergelijke eenzijdige toevoeging van Cuba (aan de lijst nvdr) in strijd is met de fundamentele beginselen van het internationaal recht, waaronder het beginsel van soevereine gelijkheid van staten, niet-inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van staten en de vreedzame beslechting van internationale geschillen.
Tot slot herinnerden de deskundigen aan alle VN-resoluties die de negatieve humanitaire gevolgen van eenzijdige dwangmaatregelen benadrukken en aan de brede internationale steun voor het opheffen van het embargo tegen Cuba. “We dringen er bij de regering van de VS op aan om al haar internationale verplichtingen op het gebied van mensenrechten volledig na te komen, ook extraterritoriaal, en snel actie te ondernemen om een einde te maken aan dergelijke maatregelen,” benadrukten ze.  

De speciale rapporteurs die het communiqué hebben ondertekend zijn:  Alena Douhan, relatora especial sobre las repercusiones negativas de las medidas coercitivas unilaterales; Cecilia M. Baillet, experta independiente sobre los derechos humanos y la solidaridad internacional; George Katrougalos, experto independiente sobre el orden internacional 

*Speciale Rapporteurs en Experts maken deel uit van wat bekend staat als de Speciale Procedures van de Raad voor Mensenrechten. Speciale Procedures, het hoogste orgaan van onafhankelijke experts in het VN-mensenrechtensysteem, is de algemene naam voor de onafhankelijke onderzoek- en controlemechanismen van de Raad die zich richten op specifieke landensituaties of thematische kwesties in alle delen van de wereld. Deskundigen van Speciale Procedures werken op vrijwillige basis; ze zijn geen VN-personeel en ontvangen geen salaris voor hun werk. Ze zijn onafhankelijk van enige regering of organisatie en dienen op persoonlijke titel.

Vertaling van artikel gepubliceerd in Noticias ONU 30 juli 2024